ბოლო წლებში საქართველომ მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადა ქალთა მიმართ ძალადობისა და ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლაში, განსაკუთრებით ასეთი დანაშაულების სისხლისსამართლებრივი დევნის, ასევე მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების მექანიზმების გაუმჯობესების კუთხით. 2017 წელს საქართველომ მოახდინა ევროპის საბჭოს კონვენციის რატიფიცირება ქალთა მიმართ ძალადობისა და ოჯახში ძალადობის პრევენციისა და აღკვეთის შესახებ (სტამბულის კონვენცია) და მიიღო ზომები საქართველოს კანონმდებლობის კონვენციასთან შესაბამისობაში მოსაყვანად. ამჟამად კანონმდებლობა განსაზღვრავს ქალთა მიმართ ძალადობის სხვადასხვა ფორმებს და ითვალისწინებს ძალადობაზე რეაგირების მნიშვნელოვან მექანიზმებს.
მიუხედავად პოზიტიური ცვლილებებისა, მოწყვლადი ჯგუფების მიკუთვნებული ქალები განსაკუთრებული ბარიერების წინაშე დგანან სექსუალური ძალადობისთვის მართლმსაჯულების წვდომისას. ბარიერები, ხშირ შემთხვევაში, გამოწვეულია არასათანადო ან დისკრიმინაციული სამართლებრივი რეგულაციებით, მოწყვლადი ქალების მიმართ სტიგმით და სისხლისსამართლებრივი დევნის პროცესში სასამართლო ორგანოების არაადეკვატური მომზადებით მოწყვლადი ჯგუფების სპეციფიკისთვის. ვინაიდან აღნიშნული ჯგუფების წარმომადგენელი ქალები განსაკუთრებული ბარიერების წინაშე დგანან იურიდიული საშუალებების გამოყენების კუთხით და ამ საკითხებზე პრაქტიკა ძალზე იშვიათია და მათი კონკრეტული პრობლემების შესახებ მნიშვნელოვანი ინფორმაციის მოპოვება შეუძლებელია. REAct არის ერთადერთი შესაძლებლობა მათი პრობლემებისა და საჭიროებების იდენტიფიცირების თვალსაზრისით. მიუხედავად არსებული პრობლემებისა, ხშირ შემთხვევაში პოლიცია დადებითად რეაგირებს სექსმუშაკების მიმართ განხორციელებულ ძალადობაზე, რასაც მოწმობს REAct სისტემაში რეგისტრირებული შემთხვევები.
თამთა (სახელი შეცვლილია), სექსმუშაკი, 33 წლის
ბენეფიციარი არის სექსმუშაკი, 33 წლის, რომელიც დაქორწინებული და განქორწინებული იყო ძალადობის გამო, სისტემატიურად განიცდიდა ფსიქოლოგიურ და ფიზიკურ შეურაცხყოფას ქმრის მიერ, ძირითადად ეჭვიანობისა და სექსუალურ მუშაობასთან სავარაუდო ასოციაციის გამო. ერთ-ერთი შემთხვევის შემდეგ მან პატრულს მიმართა ბავშვების დასახმარებლად. მათ დაზარალებულის სტატუსი მიანიჭეს და თავშესაფარში მოათავსეს.
ლიკა (სახელი შეცვლილია), სექსმუშაკი, 31 წლის
კომერციული სექსმუშაკი კლიენტს მომსახურებას უწევდა, მაგრამ ჩამოსვლისთანავე მისთვის დაუზუსტებელი და მიუღებელი ურთიერთობის დამყარება მოსთხოვა, რის შემდეგაც სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა, შემდეგ კი ფიზიკურ ძალადობაზე გადავიდა. თუმცა, მეგობრის დახმარებით, ბენეფიციარმა პოლიციასთან დაკავშირება მოახერხა და დამნაშავე დააკავეს.
საქართველოში არსებული ვითარებიდან გამომდინარე, პოლიცია მყისიერად და მკაცრად რეაგირებს ქალთა მიმართ ძალადობაზე, არსებული კანონმდებლობის საფუძველზე, მათ შორის სექსმუშაკ ქალთა უფლებების დარღვევაზე.
კახა კვაშილავა, REAct-ის ეროვნული კოორდინატორი: „ჩვენს პრაქტიკაში არ ყოფილა, რომ პოლიციამ უარი თქვას გამოძიების დაწყებაზე ან არ მოახდინოს რეაგირება, რადგან მსხვერპლი სექსმუშაკია. ქვეყანაში ძალადობისადმი დამოკიდებულება მაქსიმალურად მკაცრია, შესაბამისად, პოლიციის დამოკიდებულება ამ საკვანძო ჯგუფიდან დაზარალებულის მიმართ ისეთივეა, როგორც ნებისმიერ სხვა შემთხვევაში: ადეკვატური და კანონით მინიჭებული უფლებამოსილების ფარგლებში. ამიტომ დაზარალებული სექსმუშაკები ბოლო დროს სულ უფრო ხშირად მიმართავენ პოლიციას და მათი ნდობა გარკვეულწილად გაიზარდა. ამას ხელს უწყობს ის ფაქტი, რომ ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ საბრძოლველად შეიქმნა ეროვნული მექანიზმები და ინსტიტუტები, რომლებიც დადებითად ვითარდებიან, იხვეწება სამართლებრივი ნორმები, ხდება საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება და სახალხო დამცველის ოფისი აქტიურად მუშაობს. ძალადობის წინააღმდეგ სახელმწიფო მექანიზმი არსებობს იერარქიის მაღალ დონეზე – ხელისუფლებაში. ხოლო სისხლის სამართლის, სამოქალაქო და ადმინისტრაციული მექანიზმები გამოიყენება ქალთა მიმართ ძალადობის და/ან ოჯახში ძალადობის გამოვლენისა და პრევენციის მიზნით.
ამიტომ, საჭიროების შემთხვევაში, საკმარისია დაზარალებულმა დარეკოს 112-ზე და შეატყობინოს მომხდარს, რასაც მოჰყვება სამართალდამცავი ორგანოების მყისიერი რეაგირება“.
REAct-ის გუნდი იმედოვნებს, რომ არსებული ვითარება კიდევ უფრო გაუმჯობესდება და სხვა მოწყვლადი ჯგუფების უფლებების დარღვევებს მოგვარდება სამართლიანი და დაუყოვნებლივ.
ბმული - https://react-aph.org/en/progress-of-georgia-in-combating-violence-against-women/
